Het Heilig Land : de terugkeer van de pelgrims, tussen opluchting en wantrouwen

3 Juni 2022

In januari 2022 werden na twee jaren van gezondheidscrisis de grenzen van de staat Israël opnieuw geopend. Zwevend tussen een gevoel van opluchting en een zekere vrees hopen de reisgidsen en de handelaars dat de zomer van 2022 opnieuw een terugkeer naar het normale zal inluiden. Enkele getuigenissen.

Sommigen hebben het over een enorme opluchting, maar anderen spreken dan weer over een “wachttijd zonder einde”. De tergkeer van de toeristen die de voorbije maanden gestaag toenam, verschilt in ieder geval sterk van regio tot regio. In de bedevaartsoorden in Israël, zoals Jeruzalem en Nazareth, maken sedert februari tientallen groepen hun opwachting in de heiligdommen en in de hotels. De meeste komen uit de Verenigde Staten en uit Europa.

Maar in de Palestijnse gebieden wegen de economische gevolgen van de crisis nog steeds loodzwaar op de lokale bevolking. Zo wachten de gidsen en handelaars in Bethlehem en Jericho, in de omgeving van de Jordaan, nog steeds tevergeefs op de terugkeer van de pelgrims.

Een zeer ongelijk verdeeld herstel

Het jaar 2019 staat als een recordjaar inzake toeristische toestroom in het Heilig Land geboekstaafd. Dit was nog voordat de Covid-19-pandemie een abrupt einde maakte aan de opwaartse vlucht in de regio. Met de COVID-pandemie kwamen meteen duizenden arbeiders en bedienden in deze sector zonder werk te zitten.

Na ruim anderhalf jaar van stilstand begon het toerisme in november 2021 zachtjes te herleven toen de Israëlische staat opnieuw de grenzen opende. Dit besluit werd in december nog wel even teruggeschroefd, maar in januari 2022 werden de vluchten definitief toegestaan. Er dienden wel nog heel strikte voorwaarden nageleefd te worden. Volgens de Vereniging voor Internationaal Luchttransport situeerde het aantal reizigers in Israël in februari zich nog steeds 60% onder het niveau van drie jaar terug.

Maar de lokale reisleiders in het Heilig Land moesten al snel vaststellen dat het plotselinge uitbreken van de oorlog in Oekraïne op 24 februari 2022 terug een einde maakte aan de komst van veel reizigers. De stijgende internationale gas- en tarweprijzen en de daaruit voortvloeiende inflatie hebben velen ervan weerhouden om opnieuw op reis te gaan.

Een “ongelooflijke opluchting”

George Safar is een Franstalige gids in het Heilig Land met als thuisbasis Haïfa en Jeruzalem. “Ik kan zeggen dat ik bijna onafgebroken met grote groepen heb kunnen werken. Men herleeft na twee stressvolle jaren,” vertelt hij. Maar deze katholiek van de Syrische ritus blijft bezorgd over een mogelijke nieuwe sluiting van de grenzen, mocht de gezondheidssituatie opnieuw gaan verslechteren. Toch drukt hij zijn vreugde uit over het feit dat hij opnieuw aan het werk is en hij vraagt met aandrang dat de pelgrims weer zouden overwegen om naar het Heilig Land te komen.

Zijn opluchting wordt door Laure Joubran gedeeld. Zij is een christen theologe die in Israël in Nazareth woont. Samen met haar man runt zij een maatschappij van reisbussen. Hun gezinsleven, dat jaarlijks met het ritme van de komst van de pelgrims mee evolueert, heeft de voorbije maanden beetje bij beetje zijn normale gang hernomen. “Wij herleven als het ware, het is een echte opluchting,” zegt ze.

De mensen blijven bidden en hopen

In Bethlehem is de realiteit echter anders. De stad ligt in de Palestijnse gebieden en 90% van de economie draait hier op de toeristische industrie. Hier zijn de bedevaarten niet op hetzelfde ritme hernomen zoals dit in Israël het geval is en de gidsen en de handelaars halen nauwelijks 30% van hun normale omzet.

Père Rami Asakrief ofm is franciscaan en momenteel pastor in de Latijnse parochie van Bethlehem. Hij blijft zijn parochianen geestelijk ondersteunen voor wie het wachten wel eindeloos lijkt. “De mensen blijven bidden en hopen, maar de resultaten blijven uit. Ik weet dat de Heer altijd met ons is en dat verkondig ik ook aan mijn parochianen (…),” zo vertelt hij ons.

Honderden medewerkers van hotels en restaurants in Bethlehem hebben hun baan moeten opgeven om in Jeruzalem werk te zoeken. Allen hopen dat het zomerseizoen de stad opnieuw zal laten herleven.

Allen hopen dat het zomerseizoen de stad zal toelaten zich te herstellen, en dat de toeristen die vroeger de straten van de stad vulden, zouden terugkeren, al was het misschien maar voor een deel.

Claire Riobé voor Cité du Vatican

Vertaling : Luk & Karien De Staercke-Audoore